Elektronik imza çeşitleri
- Basit elektronik imza
- Gelişmiş elektronik imza
- SHS tarafından akredite edilmiş elektronik imza
Basit elektronik imza
Basit elektronik imzaya bazı yasal düzenlemelerle çeşitli sebepler nedeniyle ve en önemlisi hukuki işlem güvenliğinin sağlanması açısından bir takım şartlar getirilmiştir. Gelişmiş elektronik imza, güvenli (nitelikli) elektronik imza ve akredite edilmiş sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından verilmiş elektronik imza şeklinde yapılan ayırım, basit elektronik imza esası üzerinden getirilen ek şartlara göre yapılmıştır. Bu ayırımın özellikle yapılmasının sebebi, gerek Kıta Avrupa’sındaki hukuksal düzenlemelerde, gerekse Türk hukukundaki düzenlemelerde elektronik imzanın çeşidine bakılmaksızın taşıdığı özelliklere sınıflandırılmasından kaynaklanmaktadır.
Bu tür bir sınıflandırma, teknik gelişmelerin dikkate alınmasına olanak tanıması bakımından doğru bir adımdır. Bu uygulama ile kanun koyucu, bilim ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte kanunun statik yapısını engelleyerek, gelecekteki elektronik imza alanındaki gelişmelere de uyarlanabilir hale getirilmesi amaçlamıştır. Ancak Avrupa Birliği Direktifine göre: “Bir elektronik imzanın, sadece elektronik formda olması, nitelikli bir sertifikaya dayanmaması, akredite edilmiş bir sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından verilmiş nitelikli bir sertifikaya sahip olmaması veya güvenli bir imza oluşturma aracıyla üretilmemiş olması gerekçeleriyle hukuki etki doğurmasına veya yargılamada caiz delil olarak kullanılmasına engel olunmaması düzenlenmiştir.”Gelişmiş elektronik imza
Gelişmiş elektronik imza, genel olarak elektronik imza tanımından yola çıkılarak, bu tanıma çeşitli unsurların eklenmesi suretiyle şekillendirilmiştir. Gelişmiş elektronik imza, verinin bütünlüğünün korunduğunu göstermesinin yanı sıra imzalayanın kimliğinin tespitine de olanak sağlar. Avrupa Birliği Direktifine göre; “Gelişmiş elektronik imza, sadece imzalayana bağlı olan; imzalayanın kimliğini belirlemeye imkan veren; sadece imzalayanın kontrolü altında tutabileceği araçlarla oluşturulan ve verilerde sonradan yapılacak değişikliklerin bilinmesini sağlayan elektronik imza” şeklinde tanımlanmıştır.
Türk hukukunda gelişmiş elektronik imza şeklinde yeni bir tanımlama yoluna gidilmemiştir. Ancak gelişmiş elektronik imzanın unsurları, güvenli elektronik imza tanımındaki unsurları kapsamaktadır. Güvenli Elektronik İmza Avrupa Birliği Direktifinde, güvenli elektronik imza tanımı yapılmamıştır. Bunun yerine, üye ülkelerin el yazısı ile imzaya eşdeğer kabul edecekleri ve yargılamada delil olarak kullanılacak imzanın unsurlarını belirleyip bunu, güvenli elektronik imza olarak kabul etmişlerdir. Bunun için gerekli şartlar, gelişmiş elektronik imzanın unsurlarını taşıyan elektronik imzanın; nitelikli elektronik sertifikaya dayanması ve güvenli imza oluşturma araçları ile oluşturulmasıdır. Bu unsurların varlığının tespiti durumunda bu imza el yazısı ile imzaya eşdeğerliği bakımından yargılamada delil olarak kullanılması kabul edilmiştir. Türkiye’de ise, “güvenli elektronik imza” kavramı yoktur. Avrupa Birliği Direktifinde gelişmiş elektronik imza tanımının unsurları olan dört unsur, hukukumuzda güvenli elektronik imzanın unsurları arasında sıralanmış ve kabul edilmiştir.
SHS tarafından akredite edilmiş elektronik imza
Türk hukukunda sertifika hizmet sağlayıcıları tarafından uygulanan bir akreditasyon sistemi yoktur. Buna karşılık, Avrupa Birliği Direktifinde ihtiyari akreditasyon kabul edilmiştir. İhtiyari akreditasyon, bir sertifika hizmet sağlayıcısı işletmesi için özel hak ve yükümlülüklere bağlı olarak izin verilme usulüne verilen isimdir. Sertifika hizmet sağlayıcısı, yetkili makama başvuruda bulunarak, akreditasyon isteyebilir. Bu durumda Elektronik İmza Kanununda yer alan ve Elektronik İmza Kanununa dayanarak, çıkarılan Tüzükteki şartları taşıyıp taşımadığı incelenir. Şartlar sağlanıyorsa yetkili makam, ilgili sertifika hizmet sağlayıcısının akreditasyonunu sağlar.
% HCATS% - % HTAGS%
Yorumlar
Yorum Gönder